Van een Christelijk Gereformeerde Wijkgemeente Alkmaar en een Nederlands Gereformeerde Kerk Alkmaar naar een Federatie CGK/NGK Alkmaar.
Begin Ned.Ger.Kerk Alkmaar
De kerkelijke verwikkelingen in de Gereformeerde Kerken (vrijg.) in de jaren 1967/1968 hebben ook de regio Alkmaar niet onberoerd gelaten. Een aantal leden tekent bezwaar aan tegen enkele kerkenraadsbesluiten en roept op deze te herzien. Terugdraaien van de besluiten van de kerkenraad gebeurt niet. Dat leidt er toe dat de bezwaarden eigen kerkdiensten gaan houden. Daarmee is de zgn. Huisgemeente ontstaan.
Aanvankelijk hoopt men nog op herstel van de breuk. Nadat duidelijk is geworden dat herstel niet te verwachten valt wordt besloten als zelfstandige gemeente verder te gaan. In totaal 23 gemeenteleden ondersteunen het verzoek aan de classis Alkmaar-Zaandam om als zelfstandige gemeente verder te gaan. Zo ontstaat op 26 mei 1970 de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt buiten verband (kortweg meestal aangeduid als de “buitenverbanders”); later bekend onder de naam Ned.Ger.Kerk van Alkmaar. Kerkdiensten worden vanaf 1 mei 1970 gehouden in het Witte kerkje (later: De Terp) in Oudorp.
Eerste contacten
Vanaf het begin zijn er informele contacten tussen leden van de NGK en leden van de CGK Broek op Langedijk. Een aparte chr.geref.kerk in Alkmaar is er dan niet; Alkmaarse chr.ger. zijn lid van de CGK-BoL. Vanaf november 1975 worden de contacten serieuzer en vinden plaats op kerkenraadsniveau. In de jaren daarna zijn er veel gemeenschappelijke kerkenraadsvergaderingen veelal gewijd aan de toenmalige in de verhouding tussen CGK en NGK: visie op de kerk, prediking, kerkorde, Schriftgezag waren zo de gespreksonderwerpen. Begin 1978 spreken de kerkenraden uit elkaar te erkennen als kerk van Christus. In dit stadium zijn het besprekingen tussen een grote CGK-BoL (800 leden) en een kleine NGK Alkmaar (100 leden) en blijkt het niet eenvoudig om beide gemeenten daar goed bij te betrekken. Uitbreiding contacten en activiteiten. In 1979 besluit men gezamenlijk te starten met evangelisatie-activiteiten: o.a. vakantiebijbelschool in Oudorp. In dezelfde periode gaat ook de kanselruil van start: vier diensten per jaar zullen de predikanten in de andere gemeente voor gaan. Later- in 1985- is dit uitgebreid tot vier gezamenlijke kerkdiensten in Alkmaar: ochtenddienst in De Dillenburg waar de CG kerkdiensten voor de Alkmaarse wijk worden gehouden en de middagdiensten in De Terp in Oudorp.
In de tweede helft van de tachtiger jaren zijn er ook contacten tussen de jeugdverenigingen; samenwerking van de predikanten groeit eveneens: catechisatiegroepen worden samen gevoegd en om beurten door de CG- en NG-predikant gegeven. Kerkenraadsleden bezoeken elkaars gemeenteavonden. In de zomerperiode zijn er gezamenlijke diensten in Alkmaar. De intentie van verder samen gaan is er wel, maar echte voortgang zit er toch niet in. Er zijn ook periodes waarin de contacten op een erg laag pitje staan. Diverse commissies, een commissie Samenwerking uit 1981 -een Beraadscommissie uit 1992- buigen zich over de mogelijkheden verder te komen
enquetes onder de gemeenteleden worden gehouden. In Alkmaar wordt een gemeenteavond belegd met ervaringsdeskundigen: broeders, uit andere gemeenten waar een verregaande vorm van samenwerking is ontstaan, die vertellen over hun ervaringen daarbij. Maar een echte doorbraak komt er ook door al deze activiteiten niet.
Stroomversnelling
In het voorjaar van 1994 besluit de NG-kerkenraad om in een gesprek met ds. A.P.van Langevelde de toenmalige CG-predikant in de wijk Alkmaar, hem te vragen ook predikant te willen worden van de NGK. De NGK zit dan in een vacante periode en besluit tot genoemd gesprek na driemaal een negatief besluit op een uitgebracht beroep. Vanaf dit moment raakt het gehele proces in een stroomversnelling. Ook de CGK blijkt in een bezinningsperiode te zitten rond de vraag: Hoe verder in Alkmaar? Samen verder wordt het parool!
Federatie
Een periode van driekwart jaar blijkt lang genoeg om te komen tot een federatieve samenwerking tussen de wijk Alkmaar van de CGK en de NGK Alkmaar. Voortvarend wordt op allerlei niveau´s gewerkt. Uiteindelijk komt een uniek samenwerkingsdocument tot stand tussen een zelfstandige NGK Alkmaar en de wijkgemeente Alkmaar van de CGK BoL. Het meest problematisch is dan misschien nog wel het vinden van een geschikte plek voor de kerkdiensten. De Terp in Oudorp is te klein voor het verwachte aantal kerkgangers. Na lang zoeken en veel gesprekken geeft uiteindelijk het bisdom Haarlem het fiat aan de verhuur van de RK Pius X aan de Blanckerhofweg in Alkmaar-West aan de federatieve gemeente.
Per 1 februari 1995 worden alle kerkdiensten en activiteiten gemeenschappelijk gehouden en vanaf 1 juli 1995 is er sprake van een volledige federatieve samenwerking.
Besluitvorming in de federatieve gemeente wordt formeel een stuk eenvoudiger als op 9 november 1997 de Chr.Ger.wijkgemeente wordt omgevormd tot een zelfstandige Chr.Ger.Kerk. Vanaf dat moment kan er echt sprake zijn van een Federatie CGK/NGK Alkmaar. Beide kerken zijn in verband met aansluiting bij de landelijke verbanden formeel twee zelfstandige kerken gebleven, maar in de praktijk van alle dag wordt alles gemeenschappelijk gedaan.
De Open Hof
Een wonder voltrekt zich als het enkele jaren later mogelijk blijkt te komen tot een eigen kerkelijk centrum “De Open Hof” aan het Honkpad. De portemonnees gaan open en ruim de helft van de benodigde 1.100.000 gulden wordt door de eigen gemeenteleden bij elkaar gebracht.
Met de steuntoezegging van de landelijke CG- en NG-verbanden bij de verwachte exploitatietekorten gedurende de eerste jaren kan het besluit tot realisatie van het gebouw aan het Honkpad worden genomen. Een grotere zegen op het lange proces van samenwerking is nauwelijks denkbaar!
Jan Maljers
30 december 2005